173 ناکارآمدی اجرائی بعد از ضربه مغزی

ترجمه : https://www.headway.org.uk/about-brain-injury/individuals/effects-of-brain-injury/executive-dysfunction
173
عنوان مقاله : ناکارآمدی اجرائی بعد از ضربه مغزی
فعالیت اجرائی نامی برای مجموعه ای از مهارتهای فکر کردن می باشد که ما استفاده می کنیم وقتی که ما داریم مشکلی را حل می کنیم، تصمیم گیری می کنیم ،و برای برنانه ریزی و کامل کردن امور ، و روی فعالیتهایمان منعکس می شود. اختلال در فعالیتهای اجرائی بعد از ضربه مغزی رایج است و تاثیر زیادی بر روی خیلی از موضوعات زندگی روزانه دارد.
در اینجا موارد زیر شرح داده می شود:فعالیتهای (عملکردهای) اجرائی چه می باشند؟کدام قسمت مغز درگیر می شود؟نا کارآمدی اجرائی چیست؟تاثیرات ناکارآمدی اجرائیکمکهای افراد حرفه ای برای ناکارآمدی اجرائیرویکردهای تحمل کردن برای نجات یافتگان ضربه مغزینقطه نظرات یک مراقب
ناکارآمدیهای اجرائی چه می باشند؟
کارآمدی اجرائی شامل مهارتهائی همچون برنامه ریزی، انگیزه، انجام چند کار با هم، فکر کردن منعطف، نظارت کردن اجرا، حافظه، خود آگاهی، و تشخیص دادن و اصلاح کردن اشتباهات، می باشد.
ما روزانه به خیلی از این مهارتهای عملکرد اجرائی ، مثل پختین غذا، دنبال کردن یک مکالمه، با دیگران بده بستان کردن، کارکردن، مطالعه و برنامه ریزی روزمان در میان دیگر فعالیتها، متکی هستیم.
کدام قسمت مغز عملکرد اجرائی را کنترل می کند؟
مهارتهای عملکرد اجرائی در قسمتی از مغز اجرا می شود که به آن قشر قدامی مغز گفته می شود. دیگر قسمتهای مغز که شدیدا با قشر قدامی مغز متصلند همچنین در این کار درگیرند.
متاسفانه تغییر موقعیت قشر قدامی در مغز ( در جلو، مستقیما پشت پیشانی)، در قطعه پیشانی، آن را یک محل رایج ضربه و صدمه می سازد.
شکل زیر موقعیتهایشان را نشان می دهد.

قطعه پیشانی می تواند با هر شکلی از آسیب مغزی ، مثل سکته ،تومور، ورم مغز، و مننژیت، آسیب ببیند. آنها مخصوصا با ضربه مغزی ، به سبب موقعیتشان در جلوی مغز و اندازه بزرگشان، آسیب پذیرند.حتی یک ضربه به پشت سر می تواند صدمه قطعه پیشانی ایجاد کند، زیرا مغز در جمجمه به عقب و جلو می رود و قطعه پیشانی با برآمدگی استخوانی بالای چشم برخورد می کند.
ناکارآمدی اجرائی چیست؟
افرادی با صدمه بر قشر قدامیشان می توانند مشکلاتی با مهارتهای عملکرد اجرائیشان داشته باشند، وقتی این موضوع اتفاق می افتد به آنها گفته می شود که ناکارآمدی اجرائی دارند.
به ناکارآمدی اجرائی گاهی اوقات " مشکل قطعه پیشانی " یا "اختلال عدم اجرا( syndrome dysexecutive ) " گفته می شود.
بیشترین اثرات ناکارآمدی اجرائی در زیر خلاصه شده اند:
دشواری با انگیزه و شروع کردن یک کار
یک نجات یافته ضربه مغری ممکن است حس نیرومندیش را از دست دهد، که برای او شروع و کامل کردن کاری را دشوار می کند.این موضوع را ممکن است دیگران با تنبلی و عدم علاقه اشتباه بگیرند. برای مثال ، ممکن است به یک نجات یافته مکرر نیاز به ثبت کردن یک قرار ملاقات یاددآوری شود،اما حتی اگرچه آنها قصد چنان کاری را داشته باشند، آنها شروع به انجام چنین کاری نمی کنند پس آن کار انجام نمی شود.
دشواری با سازماندهی کردن
یک نجات یافته ضربه مغزی در درست کردن و پی گیری یک برنامه کاری در چالش است.فکر کردن در مورد انجام مراحل یک کار ممکن است برای آنها مشکل باشد.برای مثال یک نجات یافته ممکن است در مورد ثبت و نگهداری قرار ملاقاتها، ناتوان باشد و مکررا گیج می شود و آنها را اشتباه می کند.
دشواری با فکر کردن قابل انعطاف
درست کردن و تغییر دادن رفتار، و بین کارها جابجا شدن ممکن است مشکل باشد ، آنچنانکه این نجات یافته ممکن است بر رفتار و اطلاعات خاصی ثابت شده باشد، به این موضوع فکر کردن ثلب گفته می شود.برای مثال، فکردن در مورد پائین آوردن دما اگر غذا دارد غیر منتظره خیلی سریع پخته می شود.
دشوای با حل کردن مشکل
فکر کردن در مورد مشکلات و درست کردن راه حل ممکن است برای یک نجات یافته از ضربه مغزی مشکل باشد. ممکن است همچنین پیش بینی نتایج تصمیم گیریشان برای آنها مشکل باشد. برای مثال یک نجات یافته ممکن است مطمئن نباشد که چه مراحلی را پی گیری کند اگر کارت بانکیش را گم کند.
بی اختیاری
یک نجات یافته ضربه مغزی ممکن است خیلی سریع و بی اختیار بدون اینکه در مورد نتایج احتمالی کاملا فکر کند ، عمل کند. برای مثال صرف بیشتر حقوقشان برای چیزی بدون در نظر گرفتن صورت حسابهائی که بعدا نیاز به پرداخت آنها می باشد.
دشواری با برنامه یزی کردن
جلوتر فکر کردن، پیش رفتن در مراحل متفاوتی که یک کار را کامل می کند ممکن است برای یک نجات یافته ضربه مغزی مشکلتر باشد. برای مثال برای یک نجات یافته ممکن است پیگیری کردن مراحل متفاوت مورد نیاز برای مرتب کردن و رزرو کردن یک تعطیلی گیج کننده باشد.
ممکن است دشوار باشد دقیقا تعیین کردن اینکه کدامین محدوده از ناکارمدی اجرائی مختل شده اند. و اغلب بیشتر از یک مهارت متاثر شده است. عوارض جانبی ممکن است همچنین از تاثیرات خفیف که فقط دوستان نزدیک و اعضای خانواده ممکن است متوجه شوند، تا رفتارهای مشکل سارز و شدید را در بر گیرد.
تاثیرات ناکارآمدی اجرائی بر زندگی روزانه
ناکارآمدی اجرائی می تواند سبب ایجاد مشکلاتی با موضوعات اجرائی زندگی روزانه شود، همچون:شروع کردن یا تمام کردن کارهابرنامه ریزی رو به جلوتصمیم گرفتنکاملا در مورد مشکلات فکر کردن و درست کردن راه حلهااگر نیاز شود استفاده کردن از راه حلهای دیگر رفتار مناسب و کنترل کردن احساساتی همچون عصبانیتفعل و انفعال با دیگران
آنچنانکه این تاثیرات نمایان نیستند، برای دیگران تشخیص دادن و یا فهمیدن آنها مشکل است.این موضوع می تواند مضطرب کننده، نا امید کننده و یا خجالت آور برای بعضی از نجات یافتگان ضربه مغزی باشد. از طرفی دیگر بعضی از نجات یافتگان ضربه مغزی ممکن است از ناکارآمدی اجرائی خودشان ناآگاه باشند. آنها ممکن است هیچ بینشی در مورد تاثیرات ضربه مغزیشان نداشته باشند. نا کارآمدی اجرائی همچنین می تواند سبب شود تا خانواده و دوستان آشفته، خجالت زده یا ناامید شوند، مخصوصا اگر این نجات یافته در مورد کمک کردن برای کنار آمدن با تاثیراتش پرهیز کند.
بازگشتن به سرکار و تحصیل ممکن است مخصوصا برای نجات یافته ضربه مغزی با ناکارآمدی اجرائی دشوار باشد.آنچنانکه ما بر خیلی از مهارتهای ناکارآمدی اجرائیمان برای کارکردن و مطالعه کردن ، همچون همزمان چند کار آنجام دادن، سازماندهی کردن و انگیزه، متکی هستیم. چالش داشتن با حق تقدم دادن به کارها، تصمیم گیری، و کامل کردن کارها همچنین می توانند زندگی را دشوار سازند.
علاوه بر مشکل داشتن با مدیریت کردن زندگی روزانه، نجات یافته ضربه مغزی با ناکارآمدی اجرائی ممکن است است خودشان را در موقعیتهای جالش برانگیزی پیدا کنند.برای مثال ، آنها ممکن است با مشکلات مالی روبرو شوند اگر آنها عجولانه پول بیشتری از آنچه می بایست داشته باشند صرف کنند، یا اینکه آنها ممکن است بصورت اتفاقی با پلیس دچار مشکل شوند.
کارت تشخیص هویت ضربه مغزی موسسه هدوی می تواند به نجات یافتگانی که خودشان را در این گونه موقعیتهای دشوار می یابند ، کمک کند.
کمک های افراد حرفه ای برای ناکارآمدی اجرائی
افراد حرفه ای که به آنها روانشناس اعصاب (neuropsychologist) گفته می شود، می توانند به تعیین کردن محدوده های ناکارآمدی اجرائی کمک کنند که ممکن است مشکلی را ایجاد کنند. این موضوع ممکن است انجام شود توسط درخواست نمودن از این نجات یافته از ضربه مغزی تا آزمایشهای روانشناسی اعصاب را کامل کند، با آزمایش دادن گسترده برای مهارتهای ادراکی در حالیکه دیگران موضوعات خاص ادراکی را در جزئیات بیشتری کاووش می کنند.
اطلاعات بیشتر در مورد حمایتی که روانشناس اعصاب درمانی می تواند ارائه دهد در مقاله موسسه هدوی به در آدرس اینترنتی زیر فراهم است:
https://www.headway.org.uk/about-brain-injury/individuals/information-library/
رویکردهای تحمل کردن برای نجات یافتگان ضربه مغزی
اشارات زیر پیشنهادات عمومی برای کنار آمدن با موضوعات گوناگون ناکارآمدی اجرائی می باشند. آن جایگزین راهنمائیهای درمانگاهی نمی باشند.
انگیزهسعی کنید دلایلی را تعیین کنید که چرا یک امر و کار خاصی برای شما مهم می باشد. گاهی اوقات آن می تواند به ما کمک کند که چیزی را کامل کنیم اگر ما بصورت احساسی تمایل داریم که آن را انجام دهیم.یادداشتی از چیزهائی بنویسید که نیاز است انجام شود و آن را در جای ثابتی بچسبانید، مثل نوشتن روی یک برگه چسبان رنگ روشن که شما احتمالا مرتبا به آن توجه می کنید.شما می توانید مواردی که تکمیل می کنید را خط بزنید. این موضوع می تواند به سازمان یافته و با انگیزه باقی ماندن کمک کند، درحالیکه همچنین حس مثبتی از موفقیت را ارائه می دهد.یک ساعت خبر کننده را مستقر کنید تا شما را از سعی کردن برای شروع فعالیتی با خبر کند. زمانها و تاریخهائی را که شما هدف دارید که تا آن موقعه فعالیتی را کامل کنید را مثلا روی یک تقویم، بنویسید و مستقر کنید.در نظر بگیرید که به خودتان پاداش دهید وقتی که که یک کاری را کامل می کنید. این پاداش می تواند یک چیز ساده باشد مثل خوردن یک میان وعده ای که شما لذت می برید یا ضبط کردن یک بخش از برنامه ای که شما دوست دارید تماشا کنید موقعیکه شما کاری را کامل کردید که نیاز به انجام آن می باشد.
سازماندهی کردنفهرستی از چیزهائی که نیاز دارید انجام دهید یا بیاد آورید را نگه دارید، یا از یک دفتر خاطرات روزانه استفاده کنید تا وقتتان را سازماندهی کنید.برای خودتان یک ساعت هشدار دهنده و یادآوری کننده برای چیزهائی که نیازمند اجرای آنها هستید را برقرار کنید.از یک سامانه بایگانی استفاده کنید تا برگه ها، ایمیلهای مهم وغیره را سازماندهی شده ، برای مثال یک پوشه برچسب شده مجزا برای نامه های بیمارستان، نگه دارید.سعی کنید چیزها را پیشاپیش در جاهائی که ممکن است، برنامه ریزی کنید، به منظور اینکه شما وقت کافی برای سازماندهی کردن خودتان داشته باشید.سعی کنید چیزهائی را که شما مکرر استفاده می کنید یا چیزهائی که مکرر با خود می برید را ، همچون کلیدهایتان یا گوشی موبایلتان در یک محل جداگانه، نگه دارید.وقتی که شما در وسط انجام کاری هستید که مراحل زیادی دارد (مثل پختن یک غذا) سعی کنید مکررا مکث کنید و زمانی را برای فکر کردن صرف کنید. از خودتان بپرسید " الان درام چه کار می کنم؟ در کجای برنامه ام هستم ؟ آیا می بایست هنوز اینکار را انجام دهم؟ یا اینکه می بایست به کار دیگری بپردازم؟ " بیاد داشته باشید که متوقف شوید و فکر کنید.
فکر کردن قابل انعطافجاهائی که ممکن است ، سعی کنید پیشاپیش برنامه های پشتیبانی ایجاد کنید و آنها را بنویسید بطوریکه اگر نیاز به تغییردادن برنامه شد، شما آماده اید. این موضوع می تواند خیلی کمک کند اگر شما در هنگام انجام کاری محدودیت زمان دارید و مجبورید که برنامه ریزی را در زمان کوتاهی تغییردهید.سعی کنید کارهای بزرگ را به مراحل متفاوتی خرد کنید بطوریکه شما می توانید در هر زمان بر روی یک مرحله متمرکز شوید. برای مثال پختن یک مرحله از شام و گرم نگه داشتن آن در یک اجاق، هنگامی که شما روی پختن قسمت دیگر شام متمرکز هستید.اگر نیاز است که شما چندین فعالیت را همزمان کامل کنید، یک ساعت هشدار دهنده را برقرار کنید بطوریکه ازجابجا شدن بین فعالیتها مطلع شوید. در سراسر برنامه ها با دیگران گفتگو کنید بطوریکه آنها می توانند به شما درباره راه حلها کمک کنند که ممکن است شامل تغییر برنامه ریزی و اینکه چگونه با این موضوع کنار آید، شود.
برنامه ریزی کردناز یک روش مرحله به مرحله استفاده کنید، با تقسیم کردن فعالیتها به مراحل قابل اداره کردن وفهرستی از هر مرحله را درست کنید. برای مثال اگر شما دارید یک تعطیلات را برنانه ریزی می کنید شما می توانید فهرستهائی با عنوانهای مجزا همچون " چیزهائی که باید بسته و برده شوند" ، " دفاتر نمایندگی که می بایست تماس گرفته شود" ،" تاریخ مسافرتها" ، و غیره، را درست کنید.اگر شما فعالیتهایتان را با کسی دارید تمام می کنید، همچون یک دوست یا یک همکار، ار آنها بخواهید که این فهرستها را بررسی کنند تا مطمئن شوید که شما هیچ مرحله ای را خارج نکرده اید.از یک فهرست انجام کار استفاده کنید و هر بخشی از فعالیت را که کامل کردید، خط بزنید. این موضوع ممکن است به شما کمک کند تا در مسیر باقی بمانید. به خودتان زمان زیادی بدهید تا فعالیتها را برنامه ریزی کنید و برنامه هایتان را ، با استفاده از چیزهائی مثل تقویم،دفتر یادداشت روزانه ، ساعات هشدار دهنده، گوشیهای همراه، و غیره ثبت کنید تا یادداشتها ، فهرستها و هشدار دهنده های را برقرار کنید.برنامه هایتان را بصورت ذهنی تمرین کنید.برنامه هایتان برای باقی روز را با دیگران مطرح کنید. آنها ممکن است قادر باشند که بشما کمک کنند تا فعالیتهای برنامه ریزی شده اتان ادامه دهید.5سعی کنید که پیشاپیش یک برنامه پشتیبان داشته باشید به منظور اینکه شما آماده ترید اگر مشکلی پیش آید.
برای اشارات بیشتر مقاله ما " ناکارآمدی اجرائی بعد از ضربه مغزی " را در آدرس اینترنتی زیر ببینید:
https://www.headway.org.uk/about-brain-injury/individuals/information-library/
ناکارآمدی اجرائی از دیگاه یک مراقب
مراقبت از یک شخصی با کمبوهای اجرائی می تواند یک کار تمام وقت باشد و زندگی کردن با شخصیت و رفتار متغییر در یک دوست یا فامیل می تواند خیلی پریشان کننده باشد.
مشکلاتی که مراقبین ممکن است تجربه کنند شامل موارد زیر می شود:فشار، اضطراب یا پریشانیافزایش مسئولیتارتباطات سختکاهش ارتباط با شریک زندگیفراغت/ زندگی اجتماعی محدودکاهش ارتباط جنسی و احساسی با شریک زندگیاحساس خستگی و نا امیدی کردن
برای اعضای خانواده مهم، مراقبین، و دوستان می باشد که به حمایتهائی برای نیازهای عملی و احساسی دسترسی داشته باشند. داده هائی از یک گروه بازتوانی می تواند کمک کند، و بعضی از افراد گروهای حمایتی قرین برای مراقبین را مفید در می یابند. گروها و شعبات موسسه هدوی حمایتهای ارزشمندی را هم برای نجات یافتگان و هم برای اعضای خانواده ایشان ارائه می دهند. همچنین ملاقات با یک دکتر عمومی مهم می باشد کسی که برای مشورت کردن و خدمات درمانی مراجعه به او ممکن می شود در جاهائیکه حاظرند.
برای اطلاعات بیشتر به مقاله موسسه هدوی "مراقبت نمودن از شخصی با ضربه مغزی" را ببینید در آدرس اینترنتی زیر:
https://www.headway.org.uk/about-brain-injury/individuals/caring/
همچنین خط کمکی موسسه هدوی می تواند حمایت و مراجعه به گروهها و شعبات محلی را فراهم کند در آدرس اینترنتی زیر:
https://www.headway.org.uk/supporting-you/in-your-area/groups-and-branches/
نتیجه
قطعه پیشانی مغز بطور عادی توسط ضربه مغزی شدید متاثر می شود. آسیب به قطعه پیشانی احتمالا سبب عوارضی می شود که به آنها در مجموع ناکارآمدی اجرائی می گویند.
طرق گوناگونی که ناکارآمدیهای اجرائی خودشان را نشان می دهند بدین معنی است که ارزیابی و درمان سرراست نمی باشند. اگرچه با بازتوانی و درمان مناسب و استفاده کردن از رویکردهای تحمل کردن، خیلی از افراد می توانند بهبودی خوبی بدست آورند و مدیریت کردن مشکلاتشان را فرا بگیرند.

پایان